Tüp Bebek (IVF)
Tıbbi adıyla In Vitro Fertilizasyon, eşlerin üreme hücrelerinin (sperm ve yumurta) elde edilmesinden sonra vücut dışında (laboratuvarda) döllenmesi işlemidir.
 
Tüp Bebek Uygulamasından Önce Yapılan Testler:
Tüp bebek uygulamasına karar verildikten sonra, eşlere Sarılık (Hepatit B - Hepatit C), HIV(AIDS), VDRL gibi anne adayının gebeliğini etkileyebilecek hastalıkların testleri yapılır. Adetin 3. günü üremeyle ilgili hormonlara (FSH, LH, Prolaktin, Estradiol) bakılır. Son altı aydan daha eski tarihli olmamak koşuluyla rahim filmi (Histerosalpingografi-HSG) istenir.

YUMURTALIKLARIN UYARILMASI
Her hasta, yaşı, yumurtalıklarının cevap kapasitesi, hormon değerleri ve boy/kilo oranına göre değerlendirilir ve tedavi buna göre planlanır.
Hastalara LH+FSH kombinasyonu yada sadece FSH içeren hormon ilaçları cilt altına veya kas içine uygulanarak yumurta gelişimi sağlanmaya çalışılır. Hasta folikül takibi için ultrasonografik muayne kontrollerine çağrılır.  Bu kontrollerde yumurta gelişimi ve salgılanan hormon düzeylerine göre ilaç dozlarında uygun değişiklikler yapılır. Yumurta gelişim süresi hastadan hastaya dğişiklik gösterebilir. Çoğunlukla 8-13 gün arasında yumurta cevabı beklenir.  Programa katılan hastaların %10 kadarında uygun yumurtalık cevabı olmadığı için program iptal edilebilir.
 
Foliküllerin çatlatılması: Takipler sonucunda folliküller istenilen sayı ve büyüklüğe ulaştığında ve rahim içi dokusu yeterli kalınlığa eriştiğinde hastalara foliküllerin çatlamasını sağlayacak hCG hormonu içeren iğneler yapılmaktadır. Tüp bebek işleminde amaç iğne yapıldıktan sonraki 34-36. saatte, foliküller çatlamadan önce, yumurta toplama işlemi gerçekleştirilerek elde edilen yumurta hücrelerinin laboratuvar ortamına ulaştırılmasını sağlamaktır. Bu amaçla iğne yapıldıktan sonraki yumurta toplama işlemi gerçekleştirilmelidir.
 
OHSS nedir?
Hastaların çok az bir bölümünde yumurtalıkların aşırı uyarılması sonucu karında şişlik, kusma, ağrı gibi şikayetler olabilir. Ovaryen Hiperstimülasyon Sendromu (OHSS) denilen bu sendroma ait yakınmalar olduğunda ilgili doktor haberdar edilmelidir. Özellikle polikistik over hastalığında bu şikayetlerin görülme sıklığı fazladır. Şikayetler hafif, orta ve şiddetli olmak üzere üç gruba ayrılır. Yumurtalıklar normalden büyüktür. Karın içinde, hatta göğüs kafesinde sıvı birikmesi olabilir. Bu da ağrıya yol açar. Özellikle şiddetli ağrı, bulantı, bazen solunum güçlüğünün eşlik ettiği ağır vakalar çok nadir görülebilmektedir. Hastane bakım ve tedavisi gerekebilir. Bu şikayetler hastanın yakın takibiyle, dikkatli ilaç ve protokol seçimiyle önlenebilir.
 
YUMURTA VE SPERM TOPLANMASI
Yumurta toplama işlemi ameliyathane ortamında steril şartlarda yapılmaktadır. Hastanın istemine bağlı olarak genel veya lokal anestezi altında yapılabilir. Yumurta toplama işleminde, vaginal ultrasound altında, bir iğne yardımıyla içinde yumurta bulunan foliküler sıvı toplanmaktadır.  Yaklaşık 1 saat sonra taburcu olunabilir.
 

IVF VE MİKROENJEKSİYON (ICSI)
Toplanan yumurtalar özel besi yerleri (medıum) içine yerleştirilir ve yaklaşık 2-3 saat inkübasyona bırakılır.

İn Vitro Fertilizasyon (IVF): Alınan her yumurtanın laboratuvar tarafından belirlenen yöntemlerle spermler ile birarada bırakılması ve erkek döl hücrelerinin yumurtaları döllemesi olarak tanımlanır. Yumurtaların döllenip döllenmediğinin kontrolü işlemden 16-24 saat sonra yapılır.
 
İntrasitoplazmik Sperm Enjeksiyonu (Mikroenjeksiyon-ICSI): Şiddetli erkek kısırlığı tedavisi için geliştirilmiş bir yardımcı üreme tekniğidir.
Bu yöntemde mikroskop altında spermin yumurta içine direkt olarak enjekte edilerek yumurtayı döllemesi amaçlanmaktadır.


EMBRİYO TRANSFERİ
Döllenme başarılı ise ve embriyo gelişimi gerçekleşirse, 2. 3. 4. veya 5. gün beklenip ardından embriyolar ince bir katater aracılığıyla rahim içine yerleştirilir. 5. gün yapılan transfere blastokist transferi denir.

Embriyo transfer işlemi basit ve ağrısızdır, anestezi gerektirmez.
Transferi takip eden 12. günde kanda gebelik testi yapılması istenir.

 
ASSISTED HATCHING (EMBRİYO TRAŞLAMA)
 Yumurta hücrelerinin dışında zona pellucida denilen koruyucu bir zar mevcuttur. Bu zar normalde embriyo gelişimi ile incelir ve embriyonun rahime tutunması sırasında tamamen kaybolur. Bazı embriyolarda normalden daha kalın olabilen bu zarın inceltilmesi veya delinmesi işlemine 'assisted hatching' denilmektedir. Bu uygulama gebelik şansını %10 kadar artırmaktadır.


KRİYOPREZERVASYON
Hastalardan elde edilen ve transfer edilmeyen gebelik oluşturabilecek potansiyele sahip embriyoların yine hastaların onayıyla dondurularak saklanması işlemidir. Hastaların gebe kalamaması veya daha sonra tekrar çocuk istemeleri durumunda kendilerinin olan ve dondurularak saklanan embriyolar çözülerek transfer edilebilir. Dondurulmuş embriyo transferi ile kadın hastanın yoğun hormon tedavisi almasına ve tekrar yumurta toplanması işlemine, erkek hastanın da yeniden sperm vermesine gerek kalmaz. Hastalara yalnızca, transfer öncesi rahim iç dokusunu hazırlamaya yönelik ilaçlar verilir.